تاکید مدیر اجرایی دفتر مقابله با موادمخدر و جرم سازمان ملل متحد (UNODC) بر همکاری منطقه ای در برابر تهدید موادمخدر در اجلاس ورزای ابتکار سه جانبه
18 دسامبر2012، یوری فدوتوف در پایان ماموریت یک روزه خود در تهران ضمن توجه به چالش های عدیده مربوط به ورود انواع موادمخدر از افغانستان ، دستاورد های ابتکار سه جانبه را بر شمرد که وظیفه اش بازداشتن این تحرکات است. " همکاری تنگاتنگ میان افغانستان، ایران و پاکستان توفیق های عملیاتی را به همراه داشته است. بیش از 8 تن موادمخدر در 17 عملیات که توسط واحد برنامه ریزی مشترک طراحی و هماهنگی شده بود کشف گردید که یکی از نکات کلیدی ابتکار سه جانبه است.
ابتکار سه جانبه که در سال 2007 پدید آمده است کشور های جمهوری اسلامی افغانستان ، ایران و پاکستان را گردهم می آورد تا روابطی مطلوب برقرار نموده و راهبردهایی را که برای توقف ورود انواع موادمخدر از افغانستان ضرورت دارد، تدوین نمایند. به عنوان بخشی از این ماموریت آقای فدوتوف با وزرای موادمخدر از سه کشور در حاشیه اجلاس ابتکار سه جانبه دیدار و در موضوعات مورد علاقه در خصوص موادمخدر و کنترل آن گفت و گو نمود.
غرب آسیا و میانه با تهدید های جرایم سازمان یافته ، فساد، بی ثباتی ، HIV-AIDS و افزایش مصرف موادمخدر به دلیل قاچاق انواع موادمخدر روبرو است. در سطح جهان برآورد می شود حدود 100 هزار نفر در سال بخاطر انواع موادمخدر قاچاق شده از افغانستان ، میانمار و سایر تولید کنندگان جزء می میرند.
افغانستان حدود 90 درصد انواع موادمخدر در جهان را تولید می کند و بخش جنوبی کشور وسیع ترین تولید کننده منطقه در جهان است. بر اساس مطالعه تریاک افغانستان در سال 2012 که UNODC انجام داده است، کشت خالص تریاک در افغانستان بعد از امحاء از 131 هزار هکتار در 2011 به حدود 153 هزار هکتار در 2012 یعنی 17 درصد افزایش یافته است. با این حال، به نظر می آید تولید آن از 5800 تن در 2011 به 3600 تن در 2012 کاهش داشته است که نمایان گر سقوط 38 درصدی است. اکثر موادمخدر افغانستان از طریق ایران و پاکستان قاچاق گردیده، بخشی از آن برای مصرف داخلی و اکثر آن برای انتقال به بازارهای سودآور تر است. در یکی از سخنرانی های افتتاحیه در ششمین اجلاس وزراء ابتکار سه جانبه، آقای فدوتوف درخواست نمود که گشت زنی ها و عملیات مشترک بصورت یک رویه منظم صورت گیرد. او گفت این عملیات باید مبتنی بر تبادل اطلاعات به موقع و اطلاعات ویژه میان سه کشور باشد. طبق گفته وی ضرورت دارد همکاری دریایی کنترل موادمخدر میان ایران و پاکستان و سایر بازیگران منطقه ای تقویت گردد.
" نمی توانم بیش از حد بر پاسخ دریایی به موادمخدر و جرایم آن تاکید کنم. مجرمان از دریا در آسیای غربی به نفع خود بهره برده و ما باید هماهنگی خود را در شناسایی آنان افزایش دهیم"، آقای فدوتوف اظهار داشت.
وی اظهار نمود "تمرکز بر جنبه های انتظامی موضوع کافی نبود. ما باید آثار عظیم بهداشتی ناشی از موادمخدر را در منطقه مورد توجه قرار دهیم. پاسخ به درخواست موادمخدر یک اولویت است. ما نیاز داریم مبادلات و همکاری فنی در حوزه های درمان استفاده از موادمخدر و کنترل شیوع HIV-AIDS را میان استفاده کنندگان موادمخدر افزایش دهیم".
UNODC برنامه های کشوری برای افغانستان ، ایران و پاکستان و همچنین کشور های آسیای میانه اجرا می کند. این برنامه ها بخشی از راهبردی است که با آغاز برنامه منطقه ای برای افغانستان و کشور های همسایه در 2011 تقویت گردید. برنامه منطقه ای برای جنوب شرق اروپا هم امسال شروع شد تا با ورود تریاک افغانستان در سرتاسر مسیر منطقه ای موسوع به بالکان مقابله نماید.