کارگاه آموزشی مداخله روانی- اجتماعی با موضوع ضرورت حمایتهای اجتماعی برای بازگشت زنان مصرف کننده مواد به جامعه
تهران، 1 آبان 1401- به طور کلی مداخلات روانی- اجتماعی به عنوان اصلی اساسی در پاسخ به اختلالات مصرف مواد شناخته میشوند. اثربخشی این رویکرد ترکیبی برای بهبود تبعیت از درمان، کاهش مصرف مواد غیرقانونی، آسیبهای ناشی از مواد مخدر و مرگ و میر، و مهمتر از همه بازگشت به جامعه توسط تحقیقات پشتیبانی میشود. این رویکرد به ویژه در رابطه با زنان، که ویژگیهای متفاوتی نسبت به مردان دارند، اهمیت دارد. زنان مصرفکننده مواد مخدر اغلب برای ورود به درمان با موانع شخصی، اجتماعی، فرهنگی و ساختاری مختلفی مانند فقدان روشهای درمانی ویژه برای زنان باردار، سطح پایین تحصیلات، اختلالات روانپزشکی، سابقه تروما، انگ، تبعیض، شرم، فقر، وظایف مراقبت از کودکان، حمایت اجتماعی ناکافی، فقدان خدمات مطابق با نیازهای زنان، هزینههای بالای درمان و برنامههای درمانی دشوار مواجه میشوند.
بر اساس نیازسنجی گسترده طی پروژه قبلی، به سفارشدفتر UNODC، یک راهنمای آموزشی توسط دکتر ژاله شادی طلب، استاد بازنشسته جامعهشناسی و یکی از معتبرترین پژوهشگران ایرانی در زمینه مطالعات جنسیتی تهیه شد. هدف این راهنمای آموزشی توسعه ظرفیت های ارائه دهندگان خدمات در زمینه مداخلات روانی- اجتماعی متناسب با نیازهای زنان مبتلا به اختلالات مصرف مواد است که توسط ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز به تأیید رسیده است. این آموزش که در سال 1394 مراحل آزمایشی اولیه را پشت سر گذاشته بود، در حال حاضر مبنایی برای ارائه آموزش ها به مراکز مربوطه و کارگاه آموزشی فعلی قرار گرفته است.
دفتر مقابله با مواد مخدر سازمان ملل متحد با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران و هماهنگی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و سازمان بهزیستی کشور، کارگاه آموزشی « ضرورت حمایتهای اجتماعی برای بازگشت زنان مصرف کننده مواد به جامعه» را برگزار کرده است. این کارگاه طی چهار روز جلسات حضوری در تهران در تاریخ 1 الی 4 آبان 1401 برگزار شد. تسهیلگر این آموزش سرکار خانم لیلا ارشد، پیشرو در عرصه بازتوانی زنان مبتلا به اختلالات مصرف مواد مخدر در کشور بودند.
این کارگاه آموزشی، روانشناسان و مددکاران اجتماعی از تهران، البرز و کرمان را گرد هم آورد تا مسائلی کلیدی مانند افزایش امکان برخورداری زنان مصرفکننده مواد مخدر از حداقل خدمات حمایتی مورد نیاز، ارائه فرصت برای کشف توانایی های زنان مصرفکننده مواد، تأمین محیط اجتماعی مناسب و سوق دهنده برای تغییر رفتار، افزایش احتمال دسترسی به شغل و درآمد و مواردی از این قبیل را بررسی کنند.
این کارگاه با پیامی از سوی نماینده دفتر UNODC در ایران، آقای الکساندر فدولوف، افتتاح شد که بر نیازهای پیش رونده زنان مصرف کننده مواد مخدر در دسترسی به درمان، در مقایسه با مردان، با توجه به دسترسی کمتر زنان به فرصت های اقتصادی که آسیبپذیری زنان را تشدید میکند، تأکید داشت. به دلیل مشکلات روزافزون این گروه، اختلالات مصرف مواد مخدر در میان زنان بیش از پیش نیاز به مداخلات روانی- اجتماعی را نشان میدهد. دکتر مجید قربانی، مدیرکل درمان و حمایت اجتماعی ستاد مبارزه با مواد مخدر نیز با تأکید بر نقش حیاتی زنان در جامعه و خانواده به عنوان سنگ بنای عاطفی هر دو نهاد، بر اهمیت حمایت روانی- اجتماعی از زنان مصرف کننده مواد تأکید کرد. وی از تلاشهای انجام شده برای برگزاری این کارگاه که ادامه اقدامات پیشین ستاد مبارزه با مواد مخدر در حمایت از زنان مصرف کننده مواد مخدر است، استقبال کرد.
فعالیت حاضر، توسط دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در ایران در راستای فعالیت های دولت جمهوری اسلامی ایران برای تقویت برنامه های درمانی زنان مصرفکننده مواد مخدر، با کمک مالی سخاوتمندانه از سوی پادشاهی نروژ به انجام رسید.