زیربرنامه 1: مدیریت مرزها و قاچاق
منظور از طراحی زیربرنامه 1 حمایت و ارتقای دو حوزه اصلی همکاری و شراکت زیر میباشد: 1) تقویت مدیریت مرزها و ظرفیتهای پیگیری مواد مخدر غیرقانونی و مواد شیمیایی و 2) گسترش همکاری و شبکه سازی منطقه ای و بین المللی پیرامون مواد مخدر و مواد شیمیایی پیش ساز.
این زیربرنامه در پی ممانعت از انتقال مواد مخدر و قاچاق مواد شیمیایی پیش ساز به داخل و خارج از افغانستان از طریق ارتقای ظرفیت سازی و کمک به ایجاد رویه های عملیاتی امحای تهدیدات فراملی مرتبط با مواد مخدر است. از اینرو، ظرفیت سازی و آموزش فنی دارای ارزش افزوده در این برنامه ارائه میگردد و از به روز سازی و بهبود ظرفیتها و دانش فنی نیروهای انتظامی، پلیس مبارزه با موادمخدر و گمرک در زمینه مدیریت مرزها و پیگیری مواد مخدر و مواد شیمیایی پیش ساز و کنترل، پیگیری و قاچاق محرکهای آمفتأمینی حمایت میشود. ظرفیتها و دانش علمی و تحلیلی آزمایشگاههای تست مواد مخدر نیز از طریق تسهیل مشارکت آنها در تمرینهای بین المللی همکاری تقویت میگردند.
عملیات حمل تحت کنترل با حضور کنشگران منطقه ای و بین المللی به منظور اجرای عدالت در برابر شبکه های سازماندهی شده تبهکار و رؤسای آنها تقویت میگردند و همچنین میزان ترانزیت هروئین از ایران به سایر بازارهای سودآور در اروپا و مقصدهای دیگر کاهش خواهد یافت. دوره های آموزشی، ابزار تخصصی و حمایت عملیاتی به مقامات ملی در جهت بهبود سازوکارهای موجود انتظامی مطابق با برترین رویه ها و استانداردهای بین المللی ارائه میگردند. دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد از کلیه فرصتها از جمله دوره های آموزشی تخصصی در جهت تأکید به مقامات مذکور بر نیاز به حمایت و احترام به حقوق بشر در طی عملیات کنترل مواد مخدر استفاده خواهد کرد.
علاوه بر ابتکارات عمل عملیاتی در سطح ملی، ارتقای شبکه سازی و همکاری منطقه ای و بین المللی در زمینه مواد مخدر و کنترل قاچاق مواد شیمیایی پیش ساز غیرقانونی مورد تأکید قرار میگیرد. همکاری با افغانستان و پاکستان تحت ابتکار سه جانبه همچنان در کلیه سطوح تسهیل میگردد. در بعد سیاسی، مشارکت فعال ایران در کلیه نشستهای ابتکار سه جانبه (در سطح وزرا، کارشناسان ارشد و فنی) و کلیه اقدامات اعتمادسازی مورد حمایت قرار میگیرد. در بعد عملیاتی این زیربرنامه از فعالیت سلول مشترک برنامه ریزی، دفاتر مرزی ارتباطات و بهبود تبادل اطلاعات میان مرزی، منطقه ای و بین المللی و سازوکار سازی پشتیبانی میکند.
این زیربرنامه از همکاری و هماهنگی میان ابتکار سه جانبه و کشورهای منطقه تحت ابتکار عمل پژوهش دریایی حمایت مینماید. هدف از این ابتکار عمل مقابله با چالش فزاینده مواد مخدر و قاچاق مواد شیمیایی پیش ساز از طریق مسیرهای دریایی است. مداخله دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم در این زمینه از تلاشهای همتایان مربوطه ملی و نهادهای دریایی منطقه به منظور ممانعت از قاچاق هروئین از طریق مسیرهای دریایی حمایت مینماید. همچنین به ابتکار سه جانبه، کشورهای عرب منطقه و جامعه بین المللی در ممانعت از کاربری وسیع خلیج فارس، دریای عمان و آبراههای بین المللی برای قاچاق مواد افیونی و کانابیس (حشیش) کمک میگردد.
همکاری دوجانبه، منطقه ای و بین المللی نیز در چارچوب سایر ابتکارات عمل منطقه ای و بین المللی موجود از جمله برنامه منطقه ای برای افغانستان و کشورهای همسایه، ابتکار عمل معاهده پاریس، برنامه کنترل کانتینر و سایر نهادهای کنترل مواد مخدر تحت شبکه سازی ابتکار عمل شبکه های دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم پیگیری و تسهیل میگردد. علاوه بر این، فعالیتها باعث تقویت ارتباطات و گفتگوی نهادها و مجامع بین المللی و منطقه ای مربوطه میشوند.