كاهش تقاضاي مواد مخدر
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد با تسهيل سفرهاي مطالعاتي به چندين كشور امكان آشنائئ كارشناسان ارشد ايراني با سياست هاي مناسب و عملكردها مطلوب در زمينهَ كنترل مواد را فراهم مي كند. عملكرد دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در زمينهَ كاهش تقاضاي مواد، درمان و كنترل اچ آي وي از طريق ظرفيت سازي و پشتيباني، برنامه هاي كشوري بيشتري در پي داشته است. همكاري جنوب-جنوب از طريق تسهيل تجارب در رابطه با معتادان تزريقي در محيط هايي چون جامعه و زندان ها افزايش يافته است.
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به ارتقاي پيشگيري اوليه در محيط هاي مهم اجتماعي، مانند محل كار و نظام آموزشي و سيستم زندان، كمك كرده است. نتيجهَ آن جمع آوري بسته اي مناسب براي پيشگيري از مواد بود كه در بين سال هاي 2009 تا 2010 در تمامي محيط هاي مذكور به صورت آزمايشي مورد استفاده قرار گرفت.
پروژه هاي كنترل اچ آي وي دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد قطعاً به بهبود سطح برنامه هاي اچ آي وي كشوري و معرفي عملكردهاي شناخته شده در سطح بين المللي چون درمان نگهدارنده با متادون (MMT) و تعويض سرنگ و سوزن كمك كرده است.
پروژه هاي دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد ايران بيشتر شامل برنامهَ كاهش تقاضاي مواد است كه از اقدامات پيشگيرانه كشوري حمايت يابي و از همكاري هاي منطقه اي حمايت مي كند.
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد بسیار علاقه مند است تا برنامه ها وتصمیمات آگاهانه و سیاست گذاری در مورد مواد مخدر را تسهیل نماید. برای نیل به این مقصود، در سال 2007 این دفتر سفر مطالعاتی را به سوئد و سوئیس برای مقامات ارشد کنترل مواد مخدر در جهت آشنایی و مشاهده دو شیوه عمل مختلف در زمینه کاهش تقاضای مواد ترتیب داد. دو سفر مطالعاتی به اسپانیا و ایرلند نیز در سال 2010 انجام شد و فرصت آشنایی با شیوه ها وعملکرد های مناسب در عرصه پیشگیری از مواد مخدر برای کارشناسان ارشد ایرانی به وجود آمد.
سیاست گذاری به پایگاه داده مناسب نیازمند است. اخیراً دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد با ستاد مبارزه با مواد مخدر در مورد کار مشترکی به توافق رسیدند و آن تطبیق داده های تحقیقاتی موجود در زمینه مصرف مواد و عملکرد کشور در برابر آن می باشد. گزارش نهایی در ماه های آخر سال 2010 به اتمام خواهد رسید. اطلاعات در مورد مواد مخدر جدید نو ظهور در بازار های بومی کشور نیز برای سیاست گذاری درست، حائز اهمیت است. طی مدت زمانی که این گزارش تهیه می شود، دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد تحقیقات و مطالعات قانونی برای آگاهی از میزان خلوص، نا خالصی ها و دیگر ویژگی های اکستازی (MDMA) و کراک (کریستال)هروئین را مورد حمایت قرار داده است. هردو ماده مخدر در جمهوری اسلامی ایران به وفور در دسترس بوده و مصرف بالایی دارند.
دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به ارتقاء مهار اولیه مواد مخدر در مکان های کلیدی جامعه مانند محیط کار، نظام آموزشی و تربیتی و زندان ها کمک نمود. اطلاعات جمع آوری شده در خصوص رویکرد های رایج در زمینه پیشگیری،تجربه های موفق و آموخته های حاصل از تجربیات بین المللی و کشوری مطابقت دارد. در نهایت به شکل گیری بسته پیشگیری از مواد مخدر انجامید، که در تمامی محیط های مذکور طی سال های 2009 تا 2010 به طور موفقیت آمیز مورد آزمایش قرار گرفت. طی بررسی مشترکی که در مارس 2010 انجام گرفت، ستاد مبارزه با مواد مخدر نظر خود را مبنی بر گسترش استفاده از این بسته ها در تمامی کشور بیان کرد. در همین حین در بهبود ظرفیت ملی در جهت کنترل و ارزیابی فعالیت های پیشگیرانه توافقاتی صورت گرفت.
پروژه های کنترل اچ آي ويدفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد قطعاً به بهبود سطح برنامه های اچ آي وي کشوری و معرفی عملکرد های شناخته شده در سطح بین المللی چون درمان نگه دارنده با متادون( MMT) و تعویض سرنگ و سوزن کمک کرده است. بعلاوه دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد با همکاری نزدیک با همتایان بین المللی مؤلفه های برنامه را رد عرصه های زیر بهبود بخشیده است:اچ آي وي و رسانه جمعی، مشاوره داوطلبانه و تست اچ آي وي(VCT) در سازمان های غیر دولتی(NGO) و محیط زندان ها، ظرفیت سازی برای کارکنان خدمت رسانی میدانی، حمایت یابی با هدف انگ زدایی و تبعیض علیه مصرف کنندگان و افرادی که با اچ آي وي زندگی می کنند، ارزیابی عوامل آسیب پذیری مبتنی بر جنسیت مربوط به اچ آي وي برای کسانی که با افراد مصرف کنندهَ مواد رابطه جنسی دارند، و ایجادیک بستهَ آموزشی پیشگیری از انتقال اچ آي وي میان گروه هایی که در معرض خطر هستند.
سازمان های غیر دولتی ایران نقش مهمی در کاهش تقاضای مواد، شامل درمان و کنترل اچ آي وي، دارند. آموزش فنی توسط دفتر مقابله با جرم و مواد مخدر سازمان ملل متحد برای نود مرکز گذری ارائه شد که نیمی از کل مراکز موجود در سراسر کشور می باشد. با در نظر گرفتن مشکلات فراوان NGOها در رابطه با اداره و ماندگاری خود، آموزش هایی جهت مهارت های مدیریتی و برنامه ریزی کلی به آنها ارائه شد. این آموزش مشتمل بر تکنیک های تأمین منابع مالی، مشارکت اجتماعی و کار های داوطلبانه بود. همچنین زمینه برای ارتباط هر چه بیشتر سازمان های غیر دولتی با یکدیگر فراهم شد، که موجب تسهیل رویکردی جمعی و هماهنگ، در هنگام سروکار داشتن با نهادهای دولتی و شرکای دیگر خواهد شد.
فعالیت های پیشگیرانه و درمانی، فقط محدود به شرکای سازمانی نشده است. اطلاع رسانی خطاب به عامه مردم با ابن پیام مبنی بر اینکه فعالیت های کاهش تقاضای مواد، بر پوستر ها وسایر اطلاعات علمی محور تهیه شده از سویدفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحدوسمینار ها و نشست ها متکی است.
جمهوری اسلامی ایران خود را به عنوان مرکز نوآوری برای برنامه های کاهش آسیب در منطقه و در مرزهای جهان اسلام تثبیت نموده است. طیف برنامه ها از تعویض سوزن و درمان های جایگزین تریاک تا پیشگیری و مراقبت از اچ آی وی را در بر می گیرد. در حیطه موضوع پیچیده و مهم کاهش تقاضا نزدیکی کشور ها بسیار ضروری است. در پی نشست منطقه ای کاهش آسیب که در اکتبر 2008 انجام شد، دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد سفر های مطالعاتی برای مقامات وزارت بهداشت به کشورهایی چون لبنان، مصر، چین و مالزی ترتیب داد. طی همکاری با سازمان بهداشت جهانی(WHO)، آموزش هایی نیز در سال 2009 و 2010 برای کار آموزان پاکستانی و افغان ارائه شد.
گزارش ارزیابان مستقل بر فعالیت های دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد در حوزه کاهش تقاضای مواد در می سال 2010 منتشر شد. در این گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد به عنوان دارندهَ نقشی منحصر به فرد در حمایت از سیاست ها و برنامه های کاهش تقاضای مواد در جمهوری اسلامی ایران معرفی شد. پروژه های ارزیابی شده، در رسیدن به اهداف کمی و کیفی و بهبود فعالیت های پیشگیرانه، همچنین حمایت یابی از کاهش تقاضای موادو توانمند سازی سازمان های غیر دولتی و به همین ترتیب شبکه سازی منطقه ای و کشوری بسیار موفق ارزیابی شدند. طیف گسترده ای از مشارکت های ضروری ایجاد شد و فعالیت ها و برون داد های مؤثری حاصل شد. توصیه این گزارش بر ادامه راهبردهای اصلی پروژه های پیشگیری از مواد مخدر و حمایت یابی؛ توجه هرچه بیشتر به مسائل درمان و بازپروری؛ به همین ترتیب ظرفیت سازی و تبادل نظر هر چه بیشتر در سطح منطقه ای و بین المللی که از طریق همکاری جنوب - جنوب بهبود می یابد.